Pilihan raya ialah proses memilih wakil rakyat untuk memerintah sama ada pada peringkat negeri atau persekutuan. Pemilihan ini dilakukan secara sulit dengan menggunakan prosedur yang telus dan teratur. Pengiraan undi dibuat secara terbuka dan keputusannya direkodkan. Calon yang mendapat undi terbanyak dikira menang. Sistem ini dikenali dengan sistem majoriti mudah.
Pilihan raya merupakan ciri penting
sistem demokrasi berparlimen di Malaysia. Pilihan raya di Malaysia dijalankan
oleh Suruhanjaya Pilihan Raya (SPR). Keanggotaannya dilantik oleh Yang
di-Pertuan Agong selepas berunding dengan Majlis Raja-Raja Melayu. Suruhanjaya
Pilihan Raya ditubuhkan untuk menjamin pilihan raya yang adil dan bebas tanpa
tekanan parti pemerintah atau pembangkang. Tiga fungsi utama SPR adalah
menentukan sempadan bahagian-bahagian pilihan raya, menjalankan pendaftaran
pemilih dan mengendalikan pilihan raya soma ada pilihan raya umum atau pilihan
raya kecil. Pilihan raya umum diadakan untuk memilih ahli Dewan Rakyat dan ahli
Dewan Undangan Negeri secara serentak di seluruh Semenanjung Malaysia.
Di
Sarawak dan Sabah pula pilihan raya umum bagi Dewan Rakyat dan Dewan Undangan
Negeri diadakan secara berasingan. Pilihan raya kecil diadakan apabila berlaku
kekosongan kerusi di mana-mana kawasan Parlimen atau Dewan Undangan Negeri.
Kekosongan itu berlaku mungkin disebabkan hal-hal tertentu seperti kematian,
peletakan jawatan dan perlucutan jawatan. Pilihan raya kecil mesti diadakan
dalam tempoh 60 hari bagi 7 Semenanjung Malaysia dan 90 hari bagi Sarawak dan
Sabah selepas kekosongan itu.
Warganegara Malaysia bebas memilih dan menganggotai mana-mana parti
politik yang mereka gemari. Mereka boleh menjadi calon dan bebas untuk
bertanding dalam pilihan raya. Seseorang yang ingin menjadi calon dalam pilihan
raya mestilah warganegara Malaysia, berumur 21 tahun, bermastautin di Malaysia,
sempurna akal, bukan orang yang muflis, tidak memegang jawatan dalam
perkhidmatan awam dan tidak disabitkan dengan sesuatu kesalahan oleh mahkamah.
Seseorang
warganegara akan hilang kelayakannya sebagai ahli Parlimen atau ahli Dewan
Undangan Negeri jika dihukum penjara tidak kurang daripada 12 bulan atau
didenda tidak kurang daripada RM2000 dan belum mendapat pengampunan.
Calon-calon dalam sesuatu pilihan raya boleh bertanding atas nama parti atau
atas nama individu sebagai calon bebas. Mereka harus mengemukakan kertas
penamaan calon pada hari penamaan calon. Seseorang pengundi yang berkelayakan
boleh mengundi jika namanya didaftarkan dalam Senarai Daftar Pemilih. Menurut
perkara 119 Perlembagaan Malaysia, seseorang warganegara yang berumur 21 tahun,
bermastautin atau tidak bermastautin, tinggal di mana-mana kawasan pilihan raya
Dewan Rakyat atau Dewan Undangan Negeri boleh mengundi dalam pilihan raya
tersebut. Seseorang pengundi hanya boleh mengundi dalam sebuah kawasan pilihan
raya sahaja.
Perlembagaan membenarkan anggota pasukan keselamatan, pelajar di luar
negara dan pegawai kerajaan yang bertugas di luar negara mengundi melalui pos
dengan syarat nama mereka terdaftar sebagai pengundi.
Di negara
kita, sebelum proses pengundian dijalankan, sama ada dalam pilihan raya umum
atau pilihan raya kecil, calon daripada pelbagai parti yang bertanding
dibenarkan berkempen. Tempoh berkempen adalah antara tujuh hingga lima belas
hari sahaja. SPR telah menubuhkan urus setia yang diketuai oleh seorang
setiausaha yang berperanan sebagai Ketua Eksekutif dan Ketua Pentadbir urus
setia. Mereka dibantu oleh sekumpulan kakitangan awam. Urus setia SPR
diwajibkan mengikuti garis panduan dan dasar SPR.
JOM TEROKA!!
-Konsep Demokrasi Berparlimen dan Raja Berperlembagaan
-Maksud Parlimen
-Kuasa Pemerintahan
-Majlis Raja-Raja
-Raja Berperlembagaan
-Bidang Kuasa Yang Di-Pertuan Agong
Salam, boleh saya tau dari mana sumber maklumat berkenaan data yang diperoleh ni?
ReplyDeleteCiri pilihanraya umum tu ape ?
ReplyDelete